W Polsce, już koniec XIX wieku i początki XX, a szczególnie po zakończeniu II Wojny Światowej są okresem intensywnego rozwoju gospodarczego kraju, a lokalnie w bezpośredniej bliskości Gminy Wilkowice – w Bielsku-Białej przemysłu włókienniczego i trochę dalej – na Górnym Śląsku i w Zagłębiu – przemysłu ciężkiego: hutniczego i górnictwa.
Ciężka fizyczna praca z jednej strony wymagała dobrego przygotowania psycho-fizycznego ułatwiającej sprostaniu wygórowanym wymaganiom ówczesnych pracodawców, ale z drugiej wręcz wymuszała, najlepiej aktywny, wypoczynek i rekreację.
Bystra w Gminie Wilkowice, ze względu na posiadający status uzdrowiska z sanatorium leczącym „słabości piersiowe” kuracjuszy z Zagłębia, również i Karwińskiego z ówczesnego polskiego Zaolzia oraz licznymi pensjonatami i domami zdrojowymi oferowały rozmaite zabiegi lecznicze – gorące i zimne kąpiele, prysznice, leżakowanie na świeżym powietrzu. Efekty leczenia potęgowały dodatkowe zajęcia rekreacyjne – bilard, karty, koncerty muzyczne, występy kabaretowe, tańce i zabawy, ścieżki zdrowia, spacery w zespołach parkowych. Obszar ochronny uzdrowiskowy tworzyły i zachwycały przybyszów miejscowe cuda przyrody, które chętnie podziwiał i malował malarz J. Fałat - rzeka Białka, pachnące żywicą iglaste lasy na okolicznych górach i kuszące bogactwem zwierzyny beskidzkiej i żywiącej runem i podszytem leśnym stałych mieszkańców gminy.
Można przypuszczać, iż zróżnicowanie ówczesnej zbiorowości społecznej – miejscowej ludności, kuracjuszy – niejednokrotnie znakomitych (I. Daszyński, M. Konopnicka, J. Piłsudski), personelu lekarsko – pielęgniarskiego, artystów, dziennikarzy, górników, hutników, wojskowych, wymusiło w sposób naturalny powstanie klimatu społecznego dla rozwoju rekreacji i turystyki, a w końcu ćwiczeń fizycznych jako czynnika wzmacniającego ciało i duszę człowieka. Gdy zaś w wymienionych sferach dochodzi do rywalizacji zaczynamy mówić o sporcie. Sport, w sposób naturalny, wszedł na stałe do systemu nauczania i wychowania – najpierw w szkołach, dzięki światłym nauczycielom, a potem w klubach – turystycznych i sportowych, innych związkach i stowarzyszeniach.
Uprawianie sportu staje się „stylem” ówczesnego życia, ale i współczesnego społeczeństwa. Nie inaczej jest na terenie Gminy Wilkowice. Już z przekazów z początku XX wieku wynika, że np. Magurka Wilkowicka była bazą turystyczną i sportową dla biegów narciarskich. a przy drodze Bystra-Wilkowice zlokalizowane było boisko piłkarskie, na którym już w 1922 r. rozgrywane były mecze. Więcej informacji pochodzi już z okresu powojennego.
Pierwszym, działającym na terenie gminy klubem, jest bystrzański klub sportowy „Klimczok-Bystra” założony w 1922 roku. Pierwszą sekcją w klubie była piłka nożna, następną narciarstwo. Uzupełniły je z czasem siatkówka, koszykówka i na końcu lekkoatletyka.
W latach powojennych Klub został reaktywowany w strukturach zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe. W latach 60-tych czołową postacią Klubu był Józef Przybyła – skoczek narciarski, 6krotny mistrz Polski i rekordzista Polski w dł. skoku (143 m w Planicy), zwycięzca wielu konkursów krajowych i zagranicznych, uczestnik Turniejów 4 Skoczni. W latach 70-tych brylowali w Klubie biegacze z Ireną Pielą na czele i saneczkarze: Teresa Kruczek, Paweł Goryl, Wojciech Kubik. Aktualnie wychowankami Klubu są; Łukasz Kruczek – skoczek narciarski
i aktualny trener kadry narodowej PZN w skokach naraciarskich, Bartłomiej Kłusek – członek kadry młodzieżowej PZN w skokach narciarskich, dwukrotny złoty medalista OOM z sezonu 2011/2012, wicemistrz Polski Seniorów w skokach narciarskich, wicemistrz drużynowy świata z Erzurum w Turcji; Agnieszka Szymańczak – aktualna mistrzyni Polski w sprincie, wicemistrzyni Polski w biegu na 5 km CI, członkini kadry A PZN w biegach narciarskich; Paweł Klisz – członek Kadry A PZN w biegach narciarskich czterokrotny złoty medalista OOM Jakuszyce, reprezentant Polski na Mistrzostwach Świata Juniorów w Turcji.
W Gminie Wilkowice działa również Gminny Ludowy Klub Sportowy, który został założony w 1947 r. Początkowo główną dyscypliną była piłka nożna. Pierwsze boisko powstało „na wałach” przy torach kolejowych na trasie Wilkowice – Żywiec, a nowe w aktualnym miejscu, wybudowano w 1949 roku. Początkowo Klub przyjął nazwę START, by w latach 50-tych reaktywować działalność pod szyldem „UNIA BYSTRA-WILKOWICE”. Jednak związek ten nie przetrzymał próby czasu i w latach 60-tych powrócono do nazwy START, a następnie w ramach Zrzeszenia Ludowe Zespoły Sportowe jako LZS WILKOWICE.
W latach 60-tych założono w Klubie również sekcję narciarstwo klasyczne, w barwach którego startował Tadeusz Pawlusiak – skoczek, reprezentant Polski, trener kadry narodowej. W 1977 r. przyjęto nazwę LZS STRAŻAK WILKOWICE , a od 1989 roku aktualną nazwę.
W GLKS działają sekcje: piłki nożnej, futsalu i siatkówki. Bazą treningową dla klubu jest pełnowymiarowe boisko sportowe oraz kompleks boisk „Orlik 2012” z pełnym zapleczem socjalno-sanitarnym. Drużyna piłkarska uczestniczy w rozgrywkach Beskidzkiego Okręgowego Związku Piłki Noznej w Bielsku-Białej, a siatkarki i siatkarze w IV i III lidze Śląskiego Związku Pilki Siatkowej w Katowicach.
Gmina Wilkowice może poszczycić się również znaczącą historią olimpijską. To właśnie z naszych terenów wywodzą się sportowcy, którzy reprezentowali Polskę na arenach Igrzysk Olimpijskich:
Natalia Kot - Wala (Melbourne 1956, Rzym 1960) – gimnastyka;
Piotr Wala (Insbruck 1964) – skoki narciarskie;
Józef Przybyła (Insbruck 1964, Grenoble 1968) – skoki narciarskie;
Zbigniew Hola (Grenoble 1968) – kombinacja norweska;
Aleksander Klima (Sapporo 1972) – biathlon;
Wojciech Kubik (Sapporo 1972) – saneczkarstwo;
Tadeusz Pawlusiak (Sapporo 1972, Insbruck 1976) – skoki narciarskie;
Anna Pawlusiak-Dobija (Insbruck 1976) – biegi narciarskie;
Irena Piela - (Insbruck 1976) – biegi narciarskie;
Józef Pawlusiak (Lake Placid 1980) – kombinacja norweska;
Stanisław Pawlusiak (Lake Placid 1980) – skoki narciarskie;
Andrzej Basik (Seul 1988) – judo;
Piotr Pawlusiak (Lillehammer 1994) – trener w skokach narciarskich;
Łukasz Kruczek (Nagano 1998, Salt Lake City 2002) – skoki narciarskie, (Turyn 2006, Vancouver 2010) – asystent trenera w skokach narciarskich;
Tomasz Hamerlak – (Sydney 2000, Ateny 2004, Pekin 2008, Londyn 2012) – wózek sportowy;
Gmina Wilkowice znana jest z doskonałych warunków do uprawiania sportu. Posiada profesjonalną bazę sportową dostępną dla turystów i mieszkańców. W latach 2007 – 2012 nastąpił bardzo sprzyjający klimat do inwestycji sportowych – możliwość zdobycia środków finansowych z zewnątrz i przyjazność Samorządu Gminnego dla Stowarzyszeń i inwestycji sportowych i okołosportowych, w efekcie czego powstały następujące obiekty sportowe:
- 2007 – hala sportowa z boiskiem wielofunkcyjnym 20x40 i trybunami dla 296 osób w Wilkowicach,
- 2008 - kompleks boisk sportowych „ORLIK 2012” w Wilkowicach,
- 2009 – boisko wielofunkcyjne 20 x 40 z nawierzchnią syntetyczną w Bystrej,
- 2010 – kompleks skoczni narciarskich Hs-19, Hs-31 w Bystrej,
- 2011 – sala gimnastyczna z boiskiem wielofunkcyjnym 18x36 i trybunami dla 180 osób w Bystrej,
- 2012 – trasy narciarskie wraz z zapleczem sędziowskim na Magurce Wilkowickiej,
- 2012 – stadion piłkarski z boiskiem trawiastym 105x68 i z trybunami dla 312 osób w Wilkowicach.
Gmina znana jest również z cyklicznie organizowanych imprez sportowych. Wśród nich, w pierwszym rzędzie wymienić należy:
- Puchar Magurki „Śladami Arcyksiężnej Marii Teresy” w biegach jesiennych i zimowych,
- zawody na nartorolkach „Roll-ski” w Bystrej, wzdłuż ulicy Fałata,
- międzynarodowy czterodniowy „Puchar Beskidów” reprezentacji młodzieżowych kobiet w piłce ręcznej - krajowych i zagranicznych,
- letni turniej w skokach narciarskich na igelicie dla dzieci,
- euroregionalne kontakty sportowe, turystyczne i rekreacyjne.
admin